علامت های تغییردهنده
در دنیای تئوری موسیقی، نشانه ها و علامت هایی وجود دارد که میتوانند نُت های موسیقی را به اندازه ی نیم پرده و حتی گاهاً یک پرده بالا و پایین ببرند ( یعنی صدای آن نُت ها را بَم تر و یا زیرتر کنند ) بدون اینکه نام نُت ها و موقعیت آنها روی خطوط حامل تغییر کند؛ به این علامت ها ” علامت های تغییردهنده ” و یا ” علامت های عَرَضی ” میگویند. تمام این نشانه ها به جز آخرین مورد، برگرفته شده از زبان فرانسه هستند. در ادامه هر یک از این نشانه ها را باهم بررسی میکنیم؛ با نوانُت همراه باشید…
مشاهده قیمت و تخفیف های ویژه انواع کتاب آموزش نت خوانی موجود در بازار
همچنین بخوانید:
آشنایی با خطوط حامل، کلیدها و میزان در موسیقی
دیز #
هرگاه علامت دیز (#) سمت چپ یک نُت قرار بگیرد، آن نُت به اندازه ی نیم پرده بالا میرود و یا به عبارت دیگر، نُت نیم پرده زیرتر میشود که در این مواقع میگوییم نُت ” دیِز ” شده است. این علامت میتواند جلوی هر نُت موسیقی قرار بگیرد.
اگر فاصله ی میان دو نُتِ پشت سر هم، یک پرده باشد و نشانه ی دیز سمت چپ نُت بَم تر گذاشته شود، طبیعتاً فاصله ی میان آن دو تبدیل به نیم پرده میشود. و هرگاه فاصله میان دو نُت پی در پی، نیم پرده باشد و نشانه ی دیز سمت چپ نُت زیر تر قرار بگیرد، فاصله آن دو نُت تبدیل به یک پرده میشود. برای مطالعه درباره فواصل در موسیقی کلیک کنید.
مشاهده قیمت و تخفیف های ویژه انواع کتاب آموزش نت خوانی موجود در بازار
بِمُل b
هرگاه علامت بمُل(b) سمت چپ نُت قرار بگیرد، آن نُت را نیم پرده پایین می آورد( بَم تر میکند). این نشانه نیز مانند علامت دیِز میتواند جلوی هر نُت موسیقی قرار بگیرد. برای آنکه فاصله ی یک پرده تبدیل به فاصله ی نیم پرده شود، نشانه ی بِمُل باید قبل از نُت زیرتر نوشته شود و برای تبدیل کردن یک فاصله ی یک پرده ای به فاصله ی نیم پرده ای، علامت بمُل باید جلوی نُت بَم تر قرار داشته باشد.
دوبل دیز ##
هنگام قرارگیری این علامت در سمت چپ یک نُت، آن نُت دو مرتبه و هر دفعه به فاصله ی نیم پرده بالا می رود. با استفاده از این نشانه میتوان نُت ” دو- دیز ” را بار دیگر نیم پرده بالا برد و نُت ” دو- دوبل دیز ” را بدست آورد که در موسیقی، این نُت عملاً با نُت “ رِ ” همصدا است اما همچنان آن نُت را ” دو- دوبل دیز ” میخوانند.
مشاهده قیمت و تخفیف های ویژه انواع کتاب آموزش نت خوانی موجود در بازار
دوبل بمُل bb
هرگاه این علامت سمت چپ یک نُت گذاشته شود، آن نُت دوبار و هربار به فاصله ی نیم پرده پایین می آید. برای مثال اگر بخواهیم نُت ” می بمُل ” را نیم پرده پایین بیاوریم، نُت “می- دوبل بمُل” به وجود می آید که عملاً با نُت ” رِ ” همصدا است.
مشاهده قیمت و تخفیف های ویژه انواع کتاب آموزش نت خوانی موجود در بازار
- علامت های ” دوبل دیِز ” و ” دوبل بمُل ” در موسیقی کاربرد کمی دارند؛ همین که یک آشنایی کلّی با این دو مورد داشته باشید کفایت میکند. بیشتر تمرکز و تمرینتان را بر روی باقی علامت ها بگذارید.
بکار
هرگاه علامت بِکار در سمت چپ نُتی که قبلاً دیز یا بمُل شده بود، گذاشته شود، اثر نشانه ی قبلی آن نُت توسط این علامت خنثی میشود. یعنی اگر نُت موردنظر در وضع اول ” می بمُل ” نامگذاری شده بود، زمانی که این علامت در کنار آن نُت بیاید، نُت ما تبدیل به ” می ” اصلی میشود. در رابطه با وضع اول و دوم در انتهای این مقاله توضیحات کامل و جامعی آورده شده است و کمی جلوتر با این دو وضع آشنا خواهیم شد.
هرگاه این علامت در کنار یک نُتِ دوبل دیز یا دوبل بمُل بیاید، برای خنثی کردن یکی از دیزها یا یکی از بمُل ها باید نشانه ی بکار را همراه با دیز یا بمُل باهم به کار گرفت و اگر علامت بکار را به تنهایی استفاده کنیم اثر نشانه ی دوبل ( دیز یا بمُل ) کاملاً خنثی میشود و نُت موردنظر تبدیل به نُت اصلی خواهد شد.
مشاهده قیمت و تخفیف های ویژه انواع کتاب آموزش نت خوانی موجود در بازار
همچنین بخوانید:
سُری و کُرُن
این دو نشانه هایی هستند که با همان روش کاربرد نشانه های دیگر، نُت ها را به اندازه ی ربع پرده تغییر میدهند( سُری بالا میبرد و کُرُن پایین می آورد)؛ برای مثال نت دو سُری میان دو نت ” دو ” و ” دو دیز ” و نت سی کُرُن بین نُت های ” سی ” و ” سی بمُل ” قرار دارد. این دو علامت اختصاصاً در موسیقی ایرانی و موسیقی عرب استفاده میشود و علامت های دیگر ( دیز، بمُل، بکار، دوبل دیز و دوبل بمُل ) بین تمام موسیقی ها در جهان مشترک هستند.
مشاهده قیمت و تخفیف های ویژه انواع کتاب آموزش نت خوانی موجود در بازار
- درباره این دو نشانه نکاتی حائز اهمیت است:
1- در موسیقی، نشانه هایی به نام ” دوبل سُری ” و ” دوبل کُرُن ” وجود ندارد.
2- برای خنثی کردن سُری و کُرُن نیز از علامت ” بکار ” استفاده میکنیم.
روش به کار گیری از علامت ها
علامت های عرضی در دو وضع یا موقعیت به کار گرفته می شوند:
وضع اول
وضع اول به این شکل است که علامت های موردنظر را با یک ترتیب خاص که در ذهن خودمان است، هنگام شروع هر قطعه موسیقی _ و به دنباله ی آن، در آغاز هر خط حامل _ میان سرکلید و کسر میزان قرار میدهند. در این وضعیت، دستور تغییر نُت ها در تمامی طول قطعه معتبر است و همه ی نُت ها در حالت طبیعی موظفند که از این قاعده پیروی کنند.
در وضع اول، هر گاه در جایی از قطعه خواسته شود که دستور اولیه به طور موقت اجرا نشود و آن نُت در آن قسمت از آهنگ به یک شکل دیگری اجرا شود، باید نشانه ی موردنظر در سمت چپ نُت قرار بگیرد. نشانه ی مورد نظر مانند هر نشانه ی موقتی دیگر، از لحظه ی کاربرد تا پایان آن میزان اعتبار دارد. برای برطرف کردن هرگونه تردید، میتوانید در میزان بعدی علامت عَرَضی اصلی را یک بار دیگر در کنار نُت تغییریافته بنویسید.
- در رابطه با وضع اول، دو نکته حائز اهمیت است:
1- در صورتی که در شروع قطعه و در کنار کلید علامتی قرار نگیرد، تمامی نُت ها باید به صورت ” بکار ” اجرا شوند؛ در نتیجه نیازی به استفاده از نشانه ی بکار در آغاز قطعه کنار سرکلید وجود ندارد.
2- در این وضع، نشانه های دوبل( دیز یا بمل) به کار نمی روند.
مشاهده قیمت و تخفیف های ویژه انواع کتاب آموزش نت خوانی موجود در بازار
وضع دوم
وضع دوم به این صورت است که علامت موردنظر را در لحظه هایی از قطعه به منظور خاصی بدون آن ترتیب خاصی که در وضع اول به آن اشاره شد، به کار بگیریم. در این صورت، اعتبار آن علامت از لحظه ی کاربرد تا پایان همان میزان باقی می ماند؛ و اگر بخواهیم در میزان بعد نیز از همان نشانه استفاده کنیم، باید نشانه را در میزان بعدی تکرار کنیم؛ و تنها در وضع دوم است که میتوانیم از نشانه های دوبل دیِز یا دوبل بمُل استفاده کنیم.
مشاهده قیمت و تخفیف های ویژه انواع کتاب آموزش نت خوانی موجود در بازار
مقالات بیشتر: