جاز
شکّی در این نیست که موسیقی، بخش جداناپذیر و یکی از ارکان اصلی زندگی ما انسان ها میباشد. تمامی انسان ها با توجه به منظقه ی جغرافیایی که در آن زندگی میکنند، ویژگی هایی که در درون آنها است و شخصیتی که دارند، نوع و سبکی از موسیقی را به زندگی خود اضافه میکنند و از آن لذّت میبرند.
یکی از مشهورترین و محبوب ترین سبک های موسیقی در جهان، سبک ” جاز ” میباشد که امروزه نیز بسیار مورد توجه واقع شده است. در ادامه ی این مقاله قصد داریم بیشتر با این سبک آشنا شویم و به طور کامل و جامع با این سبک موسیقی شناخت پیدا کنیم؛ با نوانُت همراه باشید…
همچنین بخوانید:
آشنایی اولیّه و جامع با تئوری موسیقی
سبک جاز چیست؟
موسیقی جاز که در ایران با نام ” جَز ” نیز مشهور است، یکی از شاخص ترین و مشهوترین سبک های موسیقی در جهان میباشد. اصل کلّی در این سبک از موسیقی، بداهه نوازی میباشد به طوری که نوازندگان این سبک با استفاده از یک ریتم مشخص، در آنِ واحد هرچه را که به ذهنشان خطور میکند را در ساز خود پیاده میکنند و نوازندگان دیگر نیز به دنباله ی آنان همین روند را ادامه میدهند.
سبک جاز بسیار انواع مختلفی دارد و گستره ی وسیعی از زیرمجموعه ها را در بر میگیرد. همچنین یکی از ویژگی ها و خصوصیات بارز این سبک، ریتمیک و پرانرژی بودن آن میباشد.
تاریخچه جاز
سبک جاز حدوداً از اواخر قرن نوزدهم میلادی توسط آمریکایی های آفریقایی تبار که به سپاهان آمریکا نیز مشهورند، شکل گرفت و در اوایل قرن بیستم جای خود را در موسیقی ثبت کرد. این سبک برای اولین بار در غرب آفریقا شنیده شد که با مرور زمان به نقاط دیگر سفر کرد و امروزه در تمامی نقاط جهان مورد استفاده قرار میگیرد.
سبک جاز از سال 1920 رسمیت پیدا کرد و به عنوان یکی از اشکال اصلی موسیقی شناخته شد. همچنین بسیاری از اهالی هنر و منتقدان، این سبک را به عنوان یکی از اشکل اصلی هنر آمریکا معرفی میکنند.
انواع سبک های جاز
همانطور که گفته شد، سبک جاز زیرمجموعه های زیادی دارد و گستره ی وسیعی از سبک های متنوع را در بر میگیرد. سبک هایی که زیرمجموعه ی جاز قرار میگیرند، عبارتند از ” سوینگ، دیسکی لند، بی باپ، فیوژن، فری جاز، کول جاز، سالساجاز، سول جاز، سموث جاز، اسیدجاز، مدال جاز، آوانگاردجاز و جاز برزیلی.
قابل ذکر است که تمامی این سبک های زیرمجموعه از ابتدا تشکیل نشدند و وجود نداشتند بلکه به مرور زمان و به دست موزیسین های مختلف در سراسر دنیا از جمله موزیسین های آمریکایی، به این سبک های زیرمجموعه اضافه شد تا به امروز که این سبک به چنین گستردگی برسد.
سازهای مورد استفاده
همانطور که سازهایی مانند تار، تنبک و کمانچه نماد موسیقی اصیل ایرانی میباشد، سبک جاز نیز دارای برخی سازهایی میباشد که معمولاً در این سبک، از آنها استفاده میشود. سازهایی که معمولاً در این سبک موسیقی مورد استفاده قرار میگیرند عبارتند از ” ساکسفون، ترومپت، گیتار، گیتار باس، درامز، کنترباس و پیانو “.
گفتنی است که نه این سازها منحصر به این سبک میباشند و نه سبک جاز فقط از این سازها استفاده میکند چرا که دیده شده است در این سبک از سازهای دیگری مانند گیتار الکتریک، کلارینت و حتی فلوت نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
همچنین بخوانید:
آشنایی با ساز گیتار و راهنمای خرید آن
جاز در ایران
موسیقی جاز برای اولین بار در سال 1340 شمسی توسط آلفرد لازاریان به ایران آمد و اولین قطعه موسیقی در این سبک توسط ایشان ساخته و اجرا شد که در آن زمان، مردم استقبالی از این سبک موسیقی نکردند و لازاریان نیز از خوانندگی در این سبک کناره گیری کرد. امروزه نیز سبک جاز در ایران خوانندگان زیادی ندارد و افراد فعال در این زمینه به صورت زیرزمینی کار میکنند.
البته در سال 1965 توسط گروهی از موزیسین های آمریکایی، یک سبکی از موسیقی جاز به نام ” جاز شرقی ” ساخته شد که تلفیق موسیقی جاز و موسیقی اصیل ایرانی میباشد. این سبک در آن دوران بسیار مورد استقبال ایرانیان قرار گرفت و در تلوزیون ملّی ایران نیز پخش شد.
نکات پایانی
- با توجه به اینکه سبک جاز نیز توسط سیاه پوستان شکل گرفت، طبعاً در آن میتوان موسیقی اعتراضی را شنید و عدالت خواهی را در این سبک موسیقی لمس کرد.
- همانطور که گفته شد، سبک جاز در تمامی دنیا شهرت و محبوبیت دارد ولی در آمریکا و انگلستان از محبوبیت نسبتاً بیشتری برخوردار میباشد.
- از مشهورترین خوانندگان و موزیسین های سبک جاز میتوان به مایلز دیویس، الا فیتزجرالد، جانی هارتمن، ادی جفرسن بیلی جشن و نانسی ویلسون اشاره کرد.
مقالات مرتبط: