سنتور
از جمله سازهای اصیل ایرانی که دارای قدمت قابل توجهی میباشد و امروزه نیز نزد مردم بسیار محبوب واقع شده است، ساز ” سنتور ” میباشد. این ساز از نظر ظاهری، مانند یک ذوزنقه است و نسبت به دیگر سازهای زهی، سیم های بیشتری دارد چرا که حاوی 72 سیم میباشد.
رد پای این ساز در برخی کشورها مانند چین، اتریش و مجارستان دیده میشود و سازهایی در این کشورها وجود دارد که بسیار به سنتور ایرانی مشباه است. در ادامه به آشنایی مختصری از ساز سنتور پرداخته و به نکات مهمی اشاره خواهیم کرد که شما را در خرید این ساز راهنمایی کرده و موجب انتخاب بهتر شما در هنگام خرید خواهد شد؛ با نوانُت همراه باشید…
همچنین بخوانید:
شناخت مختصر سنتور
طبق روایت های موجود، ابداع ساز سنتور به ابونصر فارابی بازمیگردد امّا منبع موثقی برای اثبات این موضوع وجود ندارد. با اینکه محل تولد این ساز، ایران میباشد اما در طول زمان و به دلیل جذابیت صدای آن، به کشورهای دیگری نیز سفر کرده و امروزه ساز سنتور در کشورهایی مانند یونان، ترکیه، مصر و… رواج دارد.
با توجه به ساختار این ساز، معمولاً برای نواختن سنتور روی زمین نشسته و ساز کف زمین قرار داده میشود و یا اینکه از میزهای مخصوص این ساز که به ” میز سنتور ” معروف است، استفاده میشود. از نوازندگان مشهور این ساز، میتوان به فرامرز پایور و پرویز مشکاتیان اشاره کرد.
راهنمای خرید سنتور
قدم اول شروع یادگیری ساز سنتور، خرید یک ساز مناسب میباشد. طبیعی است که در زمان شروع یادگیری، شناختی از ساختار این ساز و تشخیص ساز خوب و باکیفیت را نداشته باشید؛ در ادامه به نکاتی اشاره خواهد شد که موجب راهنمایی شما هنگام خرید ساز سنتور شده و موجب میشود که شما بهترین انتخاب را داشته باشید.
1_ سلامت ساز
نه تنها در ساز سنتور بلکه در تمامی سازها و حتی هنگام خرید تمامی لوازم مورد نیاز، در قدم اول باید سلامت آن وسیله بررسی شود و این اطمینان حاصل شود که دچار شکستگی، ترک خوردگی و حتی دارای خَط و خَش نیز نباشد.
در هنگام خرید ساز سنتور نیز تمامی بخش های ساز اعم از روی بدنه، خَرَک ها، پشت ساز و… را چک کنید و مطمئن شوید که ساز موردنظر مشکلی از این نظر نداشته و ساز کاملاً سالم میباشد. در صورت داشتن هرگونه شکستگی و ترک خوردگی، ساز به مرور زمان کیفیت خود را از دست خواهد داد.
2_ گوشی ها
مبحث کوک در ساز سنتور جزء مباحث بسیار مهم و چالش برانگیز بین هنرجویان میباشد چرا که کوک کردن این ساز به راحتی سازهای دیگر مانند تار و سه تار نیست و برای کوک کردن آن، نیاز به تجربه ی بیشتری در نوازندگی این ساز نیاز است. معمولاً ساز هنرجویان هر هفته توسط استادشان کوک شده و در طول هفته، هنرجو کاری با کوک ساز ندارد.
از این جهت نیاز است که ساز مدّنظر، گوشی های محکمی داشته باشد و در مدت زمان بیشتری کوک نگه دارد؛ برای تشخیص این موضوع، نیاز به بررسی توسط استادتان میباشد. همچنین اگر گوشی های ساز زنگ زده و رنگ آنها از بین رفته بود، در خرید آن ساز تردید کنید.
3_ سیم ها
سیم های را چک کنید که کاملاً سالم باشند و زنگ زدگی نداشته باشند. اگر سیم ها زنگ زده و تغییر رنگ داده بودند، به فروشنده بگویید که سیم ها را تعویض کند.
همچنین از فروشنده بخواهید کمی با آن ساز برای شما بنوازد و شما به صدایی که از ساز خارج میشود، دقت کنید. در صورتی که صدای ویز ویز که اصطلاحاً به آن صدای ” گِز ” میگویند به گوشتان خورد، ممکن است مشکل از ساز باشد ولی این مورد نیز نیاز به بررسی استاد دارد.
همچنین بخوانید:
معرفی مترونوم، کاربرد و راهنمای خرید آن
4_ بدنه ی ساز
بدنه ی ساز سنتور باید کاملاً صاف باشد و هیچ گونه انحنایی نداشته باشد. در نتیجه هنگام خرید، حتماً ساز را از زوایای مختلف نگاه کرده و مطمئن شوید که ساز موردنظر تاب ندارد.
بدنه ی ساز سنتور معمولاً از جنس چوب گردو میباشد ولی ممکن از جنس درختان مختلف دیگر ساخته شده باشد.
5_ گارانتی تعویض
در موارد بالا دیدیم که بخش های مختلف ساز از جمله سیم ها و گوشی ها نیاز به بررسی استاد دارند تا صحت و سلامت آنها تشخیص داده شود؛ در نتیجه حتماً از فروشنده ی ساز گارانتی تعویض گرفته و ساز موردنظر را نزد استادتان و یا یک فرد حرفه ای در این زمینه برده و نظر ایشان را درباره ی سازتان جویا شوید.
اگر استادتان و آن نوازنده ی سنتور ساز شما را تایید نکردند، ساز را نزد فروشنده برده و آن را تعویض نمایید.
نکات پایانی
- پیشنهاد میشود که از برندهای مشهور مانند طاهری و فرد ساز خریداری کنید چرا که امتحان خود را پس داده اند ولی اگر قصد خرید از برندهای دیگر داشتید، حتماً کیفیت و سلامت آن را بررسی فرمایید.
- پس از خرید سنتور موردنظر، حتماً در نگهداری از آن نیز کوشا باشید و با مراقبت صحیح از سازتان، جلوی شکستگی و ترک خوردگی آن را بگیرید.
مقالات مرتبط: