آوازهای موسیقی ایرانی
ایران با توجه به تاریخ کهنی که دارا میباشد، فرهنگ و هنر غنی و پرباری را نیز حاوی خود دارد و امروز منبع عظیمی از فرهنگ و هنر ایرانی از جمله موسیقی ایرانی در اختیار ماست. یکی از بخش های موسیقی اصیل ایرانی که طبقه بندی شده است، اصطلاح ” آواز ” میباشد.
در اینجا مفهوم کلمه ی آواز با قطعه اجرا کردن و خواندن تا حدودی متفاوت است و منظور در واقع دسته بندی خاصی از موسیقی ایرانی میباشد که مربوط به همان خواندن توسط خواننده است. در ادامه قصد داریم بیشتر با این بخش از موسیقی ایرانی آشنا شویم و با تمام زیرمجموعه های این موضوع به طور کامل و جامع شناخت پیدا کنیم؛ با نوانُت همراه باشید…
همچنین بخوانید:
مشاهده قیمت و تخفیف های ویژه انواع کتاب آموزش آواز موجود در بازار
مفهوم آواز در موسیقی
تعریف آواز و دستگاه مانند هم میباشد و عبارت است از مجموعه ای از گوشه ها و نغمه ها که مطابق با ساختار مشخّصی در یک مجموعه قرار گرفته اند؛ تفاوت دستگاه و آواز در این است که آواز بیشتر مختص اجرای خوانندگان بوده و دستگاه مربوط به اجرای نوازندگان میباشد.
البته گفتنی است که تا حدودی میتوان آواز را زیرمجموعه ی دستگاه نیز در نظر گرفت. در موسیقی کلاسیک و اصیل ایرانی، 5 آواز با نام های دشتی، اصفهان، ابوعطا، بیات تُرک و افشاری وجود دارد و از آنها استفاده میگردد که البته دو مورد دیگر به نام های شوشتری و بیات کُرد نیز وجود دارد امّا به گستردگی موارد اشاره شده نیستند.
مشاهده قیمت و تخفیف های ویژه انواع کتاب آموزش آواز موجود در بازار
معرفی آوازها
1_ دشتی
دشتی جزء شناخته شده ترین و محبوب ترین آوازهای موسیقی ایرانی میباشد و حاوی بسیاری از قطعات مشهور و محبوب موسیقی اصیل ایرانی است. دشتی را میتوان زیرمجموعه ی دستگاه شور و جزء متعلقات این دستگاه دانست.
از مشهورترین قطعات موسیقی در این بخش میتوان به قطعات منتظرت بودم، ای ایران (روح الله خالقی)، به سوی تو و… اشاره کرد.
2_ اصفهان
اصفهان که با نام بیات اصفهان نیز شناخته شده و به کار میرود، از جمله آوازهای مشهور ایرانی میباشد و گفته میشود این بخش از موسیقی ایرانی از شهر اصفهان گرفته شده و به همین دلیل آن را بیات اصفهان نامگذاری کرده اند. این بخش از موسیقی را میتوان زیرمجموعه ی دستگاه همایون دانست امّا برخی از موسیقی دانان معتقدند که اصفهان نیز جزء متعلّقات دستگاه شور میباشد.
از قطعات مشهور در این قسمت میتوان به قطعات آمد نوبهار، موسم گل، امشب شب مهتابه و بُردی از یادم اشاره کرد.
همچنین بخوانید:
مشاهده قیمت و تخفیف های ویژه انواع کتاب آموزش آواز موجود در بازار
3_ ابوعطا
دیگر آوازی که میتوان آن را زیرمجموعه ی دستگاه شور دانست، ابوعطا میباشد که بر پایه ی درجه ی دوم این دستگاه است. این بخش از موسیقی در دهه های پیشین بیشتر مورد استفاده قرار میگرفت و امروزه تا حدودی کم رنگ تر شده است امّا همچنان قطعات مختلفی در این بخش تهیه و اجرا میشود.
تصانیف آتش دل و آمده ام که سر نَهم جزء شناخته شده ترین تصنیف های ایرانی در این بخش میباشند.
4_ بیات تُرک
بیات تُرک که نام دیگر آن ” بیات زَند ” میباشد، یکی دیگر آوازهای موسیقی ایرانی است که این بخش نیز زیرمجموعه ی دستگاه شور قرار میگیرد. طبق شواهد موجود، این آواز به ایل قشقایی باز میگردد و از آن منطقه به موسیقی ایرانی اضافه شده است.
این بخش از موسیقی بر پایه ی درجه ی سوم دستگاه شور است و از قطعات مشهور آن میتوان به صنما جفا رها کن اشاره کرد.
5_ افشاری
آخرین قسمت از این بخش موسیقی اصیل ایرانی که آن نیز برگرفته از دستگاه شور میباشد، آواز ” افشاری ” است. افشاری به واسطه ی ایل افشار به موسیقی اصیل ایرانی اضافه شده است و جزء آوازهای محبوب ایرانی میباشد.
تا حدودی میتوان گفت افشاری حس عارفانه به مخاطب القا میکند امّا قطعات شاد نیز در این آواز اجرا شده است. از تصنیف های مشهور در این بخش میتوان به دوش دوش اثر زنده یاد محمدرضا شجریان اشاره کرد.
مشاهده قیمت و تخفیف های ویژه انواع کتاب آموزش آواز موجود در بازار
نکات پایانی
- همانطور که گفته شد، علاوه بر موارد بالا آوازهای دیگری نیز وجود دارد امّا مشهورترین و پراستفاده ترین آنها، همین 5 موردی است که اشاره شد و بر تمامی افرادی که علاقه به خواندن در سبک موسیقی کلاسیک ایرانی را دارند لازم است این آوازها را فراگیرند.
- آواز و دستگاه در جزء پایه های اصلی موسیقی کلاسیک ایرانی میباشند و این دو در کنار هم مبحثی در موسیقی با نام ” ردیف ” را تشکیل میدهند. برای آشنایی و شناخت بیشتر ردیف و تاریخچه ی آن، لینکی که در ادامه ی مقاله قرار داده شده است را دنبال کنید.
مشاهده قیمت و تخفیف های ویژه انواع کتاب آموزش آواز موجود در بازار
مقالات مرتبط: