دف
تمامی سبک های موسیقی جهان، در خود یک ساز کوبه ای را دارا میباشند و از آن بر روی استیج ها و یا در کنسرت ها استفاده میکنند. یکی از سازهای کوبه ای قدیمی و پراستفاده در موسیقی ایرانی، ساز ” دف ” میباشد؛ این ساز شباهت بسیار زیادی به ساز دایره دارد ولی هم صدای متفاوتی از آن خارج میشود و هم اندازه ی بزرگتری نسبت به دایره دارد.
در ادامه به شناخت مختصری از ساز دف خواهیم پرداخت و پس از آن سراغ راهنمایی خرید این ساز کوبه ای خواهیم رفت و به نکاتی اشاره خواهیم کرد که موجب آگاهی بیشتر شما نسبت به این ساز و تسلّط بخشی در تشخیص ساز خوب از ساز بد خواهد شد؛ با نوانُت همراه باشید…
همچنین بخوانید:
شناخت مختصر دف
قدمت ساز دف به قبل از اسلام بازمیگردد و از آن دوران تا به امروز مورد استفاده ی مردم و اهالی موسیقی قرار میگرفته است. در قدیم این ساز بیشتر در جشن ها و مراسم های مذهبی استفاده میشد ولی امروزه این در ارکسترهای رسمی ایرانی جزء سازهای اصلی به شمار میرود. نقش این ساز در بسیاری از نگاره های باقی مانده از زمان صفویان دیده میشود.
ساز دف تقریباً ساختار ساده ای دارد و از 4 جزء تشکیل شده است که این اجزاء عبارتند از پوست یا دهانه، کمان، زنجیر و گل میخ؛ با توجه به ساختار ساده این ساز، طبعاً از قیمت مناسبی نیز برخوردار میباشد. همچنین گفتنی است که از گذشته تا به امروز، بیشتر نوازندگان این ساز را بانوان تشکیل میدادند.
راهنمای خرید دف
در صورتی که قصد یادگیری این ساز را دارا میباشید، در شروع و قدم اول نیاز است تا یک ساز دف تهیه کنید. با توجه به تولید و عرضه ی انبوه این ساز و تعداد زیاد مدل های آن در بازار، ممکن است خریدار را دچار سردرگمی کند.
در ادامه به نکاتی اشاره خواهد شد که با رعایت آنها و عبور سازهای مدنظر از این فیلترها، در خرید ساز کار راحت تر و مطمئن تری را خواهید داشت چرا که اطلاعات مفید و جامعی در این زمینه دارید.
1_ سلامت ساز
نه تنها در خرید ساز بلکه در هنگام خرید هر وسیله ی باارزش دیگری، اولین نکته ای که باید به آن توجه شود سلامت آن وسیله است. در زمان خرید سازهای موسیقی نیز اولین فاکتور بررسی، سالم بودن آن ساز است به طوری که ساز مدّنظر نباید هیچ گونه شکستگی و ترک خوردگی در بدنه ی خود داشته باشد.
در نتیجه هنگام خرید ساز دف، تمامی قسمت های ساز را چک کنید که پوست ساز دچار پارگی نشده باشد، زنجیرهای ساز کاملاً یکدست و مرتّب باشند و همینطور کمان و گل میخ ساز نیز از سلامت کامل برخوردار باشند.
2_ مُهر ساز
یکی دیگر از نکاتی که هنگام خرید این ساز باید بررسی شود، مُهر روی بدنه ی ساز میباشد. تقریباً تمامی سازهای دف باکیفیت و استاندارد، دارای مُهر هستند که در واقع برند آن ساز محسوب میشود؛ در نتیجه ساز مدنظرتان را حتماً بررسی کنید که حاوی مُهر باشد.
همچینین به این موضوع دقّت کنید که نامی که روی مهر نوشته شده است با نام برندی که فروشنده به شما اعلام کرده است، یکسان باشد.
3_ جنس پوست ساز
ساز دف از جمله سازهایی است که به رطوبت بالا حساسیت زیادی دارد و نیاز است که شما با توجه به منطقه ای از ایران و یا جهان که در آن سکونت دارید، سازی متناسب با آن شرایط آب و هوایی آن منطقه تهیه کنید.
اگر در مناطقی زندگی میکنید که رطوبت بالایی دارد (مانند قشم و یا شهرهای شمالی از جمله رشت)، سازی را انتخاب و خریداری کنید که دهانه ی آن ساز از جنس پلاستیک باشد زیرا دهانه هایی که از جنس پوست حیوانات ساخته شده اند، در اثر رطوبت شدید از بین میروند به طوری که آن ساز دیگر قابل استفاده نیست.
همچنین بخوانید:
4_ اندازه ی ساز
طبعاً هر هنرجویی با توجه به قد و وزنی که دارد، نیاز به سازی متناسب با شرایط بدنی خود را دارا میباشد که هنگام تمرین و نواختن ساز، فشار خاصی به بدنش متحمّل نشود؛ در همین جهت هنگام خرید، اندازه ی ساز را نیز در نظر بگیرید که مناسب اندازه ی شما باشد.
برای تشخیص این موضوع، کافیست در زمان خرید ساز را در دست گرفته و ضرباتی که بدنه ی آن وارد کنید؛ اگر ساز برای شما خیلی بزرگ و یا خیلی کوچک بود، از خرید آن منصرف شوید و به سراغ مورد دیگری بروید. گفتنی است که ساز دف معمولاً در سه سایز کوچک، متوسط و بزرگ ساخته میشود.
5_ گارانتی تعویض
همانطور که گفته شد، یکی از ویژگی های قابل توجه ساز دف، قیمت مناسب و اقتصادی آن میباشد امّا ممکن است قیمت آن ساز بالاتر از ارزش آن باشد. برای تشخیص مناسب بودن قیمت ساز با توجه به کیفیت آن، نیاز به بررسی یک نوازنده ی حرفه ای دف میباشد.
در نتیجه هنگام خرید، از فروشنده گارانتی تعویض گرفته و ساز را برای بررسی مجدّد و تخصصی نزد استادتان و یا یک فرد حرفه ای در این زمینه ببرید؛ اگر ایشان تایید نکردند، ساز را برگردانده و آن را تعویض نمایید.
نکات پایانی
- از برندهای مشهور ساز دف میتوان به برندهای حبیبی و سما اشاره کرد. در هنگام خرید ساز، پیشنهاد میشود که از برندهای مشهور خریداری نمایید امّا در صورتی که قصد خرید از برندهای مشهور و یا هر برند و مدل دیگری نیز داشتید، نکات مذکور را حتماً مدّنظر قرار دهید.
- به همان اندازه که حساسیت در هنگام خرید ساز لازم است، باید به همان اندازه در نگهداری ساز نیز توجه شود. در مقاله ی آشنایی با ساز دف به طور کامل و جامع در رابطه با نحوه نگهداری این ساز توضیح داده شده و به نکات بسیار مهمی در این زمینه اشاره شده است.
مقالات مرتبط: